Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona Lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

                                         

Pułapki feromonowe pomagają nam w określeniu liczebności owadów                                        (fot. Zbór Nadleśnictwa Gościeradów)

Zagrożenia biotyczne

W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Gościeradów istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.

W uprawach i młodnikach iglastych pewne zagrożenie stwarza smolik znaczony. Ograniczenie jego liczebności polega na usuwaniu i niszczeniu zasiedlonych drzewek.

Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny.

Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki (szczególnie kornik ostrozębny) i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu.

Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.

Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte gałązki na dwa – trzy tygodnie, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.

                            

Jednym ze sposobów zabezpieczania upraw przed zwierzyną jest grodzenie natomiast przed ryjkowcami okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym (fot. Zbiór Nadleśnictwa Gościeradów)

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy Nadleśnictwa Gościeradów należą do II kategorii zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów -  to okres wczesnej wiosny z powodu wypalania traw oraz lato ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną drzewostany w różnym wieku oraz liczne gatunki fauny i flory. Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady, prędkość i kierunek wiatru, temperatura i wilgotność powietrza.


W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godzinę 9.00 i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ściółki leśnej poniżej 10 procent, nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu. Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych, a szczególnie zapisów ustawy o lasach, z której jasno wynika, że w lasach jak i w odległości 100 metrów od nich, nie można używać otwartego ognia.

Nadleśnictwo Gościeradów posiada system ochrony przeciwpożarowej złożony z sieci stałej obserwacji naziemnej, która tworzą dwie wieże wyposażone w kamery o zasięgu 15 km oraz punkt alarmowo-dyspozycyjny w biurze nadleśnictwa wyposażony w automatyczny system wykrywania dymu. W okresie wysokiego zagrożenia pożarowego uruchamiane są patrole samochodowe złożone z pracowników służby leśnej. Nadleśnictwo posiada sprzęt do dozorowania pożarzysk w postaci modułu gaśniczego o pojemności zbiornika 400 litrów oraz bazy pożarowe rozmieszczone w terenie najbardziej palnym jakim jest obręb Poligon. Na terenie nadleśnictw rozmieszczone są punkty czerpania wody oraz dojazdy pożarowe w celu zaopatrzenia w wodę samochodów gaśniczych. Zorganizowana łączność bezprzewodowa umożliwia sprawne reagowanie w momencie wykrycia pożaru, jak również ułatwia prowadzenie akcji gaśniczych z udziałem straży pożarnej.

Nadleśnictwo Gościeradów  prowadzi szereg spotkań i pogadanek uświadamiających społeczeństwu niebezpieczeństwo wynikające z nieprzemyślanego używania ognia.