Pod zarządem Nadleśnictwa Gościeradów znajduje się 18 613,88 ha lasów.

Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona. Północny obszar nadleśnictwa obejmuje część Wyżyny Zachodnio-Lubelskiej. Charakteryzuje się on falistym krajobrazem o rozległych pagórach i łagodnych stokach, zbudowanych z utworów lessowych, piasków gliniastych i rzadko glin. Teren ten poprzecinany jest jarami i wąwozami. W południowej części obrębu Gościeradów i w obrębie Poligon występują rozległe pagóry wydmowe  wytworzone z piasków fluwioglacjalnych. Na tych samych terenach w obniżeniach między wydmowych oraz dolinach małych cieków wytworzyły się również połacie torfowisk.

W budowie geologicznej spośród utworów czwartorzędowych występują tu utwory lessowe , piaski gliniaste oraz gliny. Z utworów tych wytworzyły się przede wszystkim gleby rdzawe, bielicowe, brunatne i w mniejszym stopniu gleby murszowe i opadowo-glejowe.

Z budową geologiczną ściśle związane są szata roślinna i świat zwierzęcy, tworzące razem całą gamę przeróżnych ekosystemów. Dla nas, leśników, najważniejsze to ekosystemy leśne i związane z nimi ekosystemy łąk śródleśnych i stref ekotonowych (specyficzne partie drzewostanów, znajdujące się na przejściu pomiędzy lasem i krajobrazem otwartym lub na przejściu pomiędzy różnymi drzewostanami we wnętrzu kompleksów leśnych). Ta ścisła zależność biocenozy leśnej i biotopu oraz znaczna ich różnorodność spowodowały, że wydzielono kilkanaście typów siedliskowych lasu.
Południowa część nadleśnictwa to to duży, zwarty obszar borów sosnowych. Największe powierzchnie  piaszczystych równin i pagórkowatych wydm zajmuje  siedlisko boru świeżego. Miejsca obniżone zajmują bory wilgotne przechodzące w bory bagienne oraz torfowiska. Te borowe krajobrazy urozmaicają smugi  i uroczyska olszyn towarzyszące leśnym strumieniom  i rzeczkom, a także enklawy łąk i stawów. Liczne małe i średnie kompleksy leśne rozlokowane wśród rolniczego krajobrazu to siedliska lasów liściastych i mieszanych z dominacją dębów, buka, lipy, graba. Teren Nadleśnictwa Gościeradów jest też ostatnim skupiskiem jodły na północno-wschodniej granicy jej zasięgu.

Szata roślinna ekosystemu leśnego to nie tylko drzewa. Krzewy i rośliny runa to ważne jego elementy składowe. Spośród nich na naszym terenie występuje kilkadziesiąt gatunków podlegających ochronie gatunkowej. Najciekawsze to obuwik pospolity, storczyk plamisty, podkolan biały, lilia złotogłów, miłek wiosenny, widłaki: wroniec, goździsty i jałowcowaty, wawrzynek wilczełyko, parzydło leśne. Stanowiska występowania tych roślin chroni się u nas czynnie, a więc nie prowadzi się tu prac gospodarczych, mogących je zniszczyć. Chronione są także najokazalsze  egzemplarze drzew w ramach pomników przyrody, a całe ich zgrupowania w ramach zespołów przyrodniczo-krajobrazowych.

Świat zwierzęcy lasów jest równie bogaty, jak roślinny. Gromada ssaków reprezentowana jest przez podstawowe gatunki łowne: łosia, jelenia, sarnę, dzika, zająca, lisa, jenota, borsuka, kunę, norkę, tchórza i piżmaka. Z ciekawszych zwierząt chronionych odnotowano występowanie wilka na terenie uroczyska Lasy Janowskie, a z częściowo chronionych – bobra. Do gatunków ptaków objętych ochroną strefową należą: bocian czarny, bielik,  orlik krzykliwy .